Δευτέρα 9 Μαρτίου 2015

Τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ ταξιδεύουν

Στα σχεδόν 5 έτη παρουσίας του ΤΙ ΧΑΜΠΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ; έχω αποφύγει σε μεγάλο βαθμό να παρουσιάσω τον εαυτό μου αλλά και την προσωπική μου ζωή. Εξάλλου ο λόγος ανάγνωσης των Χαμπεριών είναι αντικειμενικός, δηλαδή η Πόλη και όχι υποκειμενικός, δηλαδή μια κλειδαρότρυπα με πρόσβαση στην ιδιωτικότητά μου.
Βέβαια, τίποτα δεν είναι κρυφό και όσοι με έχουν γνωρίσει, ξέρουν οτι λατρεύω να ταξιδεύω και μάλιστα υπερβολικά. Τόσο πολύ ώστε περίπου κάθε 30-40 ημέρες πραγματοποιώ ένα ταξίδι. Τούτη την φορά θέλησα να κάνω μια εξαίρεση και να μοιραστώ μαζί σας εικόνες, σκέψεις και εντυπώσεις από τον τελευταίο μου προορισμό, αφού σχετίζονται έμμεσα με τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ και την Πόλη.
Αφορμή στάθηκε η απόφαση των ανθρώπων που απαρτίζουν την ρουμανική έκδοση της Πεμπτουσίας να μεταφράζουν και να δημοσιεύουν θέματα των Χαμπεριών στο ρουμανικό κοινό καθώς και η επιθυμία μου να γνωρίσω από κοντά τον αρχισυντάκτη της. Έτσι λοιπόν εκτός από την διαδικτυακή μεταφορά Πολίτικων πτυχών στην Ρουμανία, βρέθηκα πλέον εκεί αυτοπροσώπως, εφοδιασμένος όπως πάντα με την φωτογραφική μου μηχανή, με οξυδερκή ματιά για παρατήρηση και με διάθεση για ατελείωτη περιπλάνηση στους δρόμους του Βουκουρεστίου!
Επέλεξα σκόπιμα να μην μάθω τίποτα για τον προορισμό μου, ακολουθώντας την ίδια τακτική όπως όταν βρέθηκα για πρώτη φορά στην Πόλη και για ακόμη μια φορά η αρχική άγνοια μετατράπηκε σε τόσο θετικά συμπεράσματα και εικόνες από μια πόλη καθαρή, ασφαλής, με ανθρώπους φιλικούς που διαθέτουν υψηλό πολιτιστικό επίπεδο.
Τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ ταξιδεύουν...στο εντυπωσιακό Βουκουρέστι
Ένα από τα πρώτα πράγματα που υπέπεσε στην αντίληψή μου ήταν η παρουσία πάρα πολλών εκκλησιών, κάτι που φυσικά έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα της Πόλης. Ως λάτρης της αρχιτεκτονικής τους, η ματία μου τις περιεργάστηκε και προσπάθησε να βρεί ομοιότητες και διαφορές με τους βυζαντινούς ναούς της Πόλης, στους οποίους παρατηρείται ξεκάθαρα μια αρχιτεκτονική εξέλιξη και διαφοροποίηση ανά τους αιώνες. Αυτό διακόπηκε ξαφνικά με την Άλωση αλλά παρατηρώντας τους μεταβυζαντινούς ναούς του Βουκουρεστίου διαπίστωσα πως ορισμένα στοιχεία μοιάζουν να συνέχισαν την "εξελικτική" τους πορεία.
Έτσι λοιπόν το μέγεθος και ο όγκος των μεταβυζαντινών ναών συνέχισε να περιορίζεται, οι τρούλοι να μικραίνουν ενώ τα τύμπανα τους εξακολούθησαν να ψηλώνουν με την μεγαλύτερη δυνατή ένταση.
Τα τύμπανα των ρουμανικών ναών διατήρησαν τις χαρακτηριστικές κόγχες των βυζαντινών ναών αλλά συνέχισαν να αποκτούν μεγαλύτερο μήκος και ένταση
Η εκκλησία Κρετσουλέσκου. Κατασκευασμένη το 1722. Μικροσκοπικός πλίνθινος ναός, με μικρούς τρούλους που στηρίζονται σε εντυπωσιακά τύμπανα
Επίσης δεν υπάρχει διαχωρισμός σε κεντρικό και πλάγια κλίτη αλλά συνήθως ο χώρος είναι ενιαίος, ενώ ενίοτε παρατηρείται μια λεπτεπίλεπτη παρουσία εσωνάρθηκα.
Συνήθης πρόσοψη εκκλησίας. Ένας συνδυασμός κλασσικών στοιχείων όπως ο τετράγωνος χώρος στο μέσον της πρόσοψης, που έφερε διάκοσμο αλλα και νέων όπως τα κογχοειδή τόξα
Ο εσωτερικός και εξωτερικός διάκοσμος των εκκλησιών μου θύμισε εκείνο μοναστηριών αφού οι τοιχογραφίες καλύπτουν όλη την επιφάνεια των ναών και οι παραστάσεις τους συνοδεύονται από σκουρόχρωμες επιφάνειες.
Τοιχογραφίες λίγο πριν την είσοδο στον ναό
Τρούλοι στον εξωνάρθηκα που όμως τους παρατηρεί κανείς μόνο όταν εισέλθει κάτω από αυτούς
Τάφοι βρίσκονται συχνά στο εσωτερικό των εκκλησιών. Ο συγκεκριμένος ανήκει σε γυναίκα που σχετίζεται με την οικογένεια Υψηλάντη
Η παρουσία Εικόνων δεν είναι τόσο πολυάριθμή, λόγω των τειχογραφιών, αλλά υψηλής τέχνης και ομορφιάς.
Μερικές ακόμα διαφορές που αξίζει να αναφερθούν είναι οι είσοδοι των ναών αλλά και οι διαφορετικής τεχνοτροπίας κίονες. Οι είσοδοι των εκκλησιών είναι διακοσμημένοι με ανάγλυφες παραστάσεις εξαιρετικής ποικιλίας και ομορφιάς, δημιουργώντας έντονα συναισθήματα πριν την είσοδο στον ναό.
Η είσοδος των εκκλησιών συνοδεύεται πάντα από όμορφο ανάγλυφο διάκοσμο
Το σύμβολο της Βλαχίας σε είσοδο εκκλησίας. Το κοράκι με Σταυρό και στέμμα
Στα τέλη του 17ου αιώνα, υπήρξε μια εκκλησιαστική αρχιτεκτονική άνθηση, η οποία οφείλεται στον Κωνσταντίνο Μπρανκοβεάνου. Γιός Ελληνίδας με καταγωγή από την οικογένεια των Κατακουζηνών, προχώρησε σε μια μείξη βυζαντινών στοιχείων με προσθήκη δικών του και δημιούργησε την λεγόμενη: "τεχνοτροπία Μπρανκοβεάνου". Έτσι για παράδειγμα στα κιονόκρανα μοιάζει να έχει γίνει ένα "πάντρεμα" ανάμεσα σε λεβητοειδή και θεοδοσιανά, ενώ ο κορμός τους είναι στριφτός, προσδίδοντας περισσότερη ζωντάνια και ιδιαιτερότητα. Ένα άκρως επιτυχημένο παράδειγμα αφομίωσης και μετεξέλιξης της τέχνης και της αρχιτεκτονικής, την στιγμή που στα υπόλοιπα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είχαν εγκαταληφθεί τέτοιες ενέργειες.
Στριφτοί κίονες και κιονόκρανα ελαφρώς θεοδοσιανά με πτυχές λεβητοειδούς διακόσμου. Χαρακτηριστικό της εποχής Μπρανκοβεάνου
Όταν η ματιά δεν κεντρίζεται από τις όμορφες και κομψές εκκλησίες της πόλης, μαγνητίζεται από τα υπόλοιπα κτίριά της. Μέγιστος ο διάκοσμος στα παλιά κτίρια του ιστορικού κέντρου, η όψη των οποίων με μετέφερε νοερά στην καρδιά του ιστορικού Γαλατά.
Κοιτώντας κανείς αυτή την φωτογραφία αδυνατεί να διαπιστώσει το μέρος που βρίσκεται. Αρχιτεκτονική έκφραση περασμένων αιώνων που μοιάζει να μην έχει σύνορα αλλά και να εκφράζει μια άλλη πολιτιστική πρόταση
Πολλά παλιά κτίρια αναπαλαιώνονται ήδη ένω άλλα αναμένουν τις εργασίες καλλωπισμού τους.
Βέβαια υπάρχουν εντυπωσιακές και μεγαλοπρεπείς κατασκευές του 19ου αιώνα σε άριστη κατάσταση, όπως μουσεία, βιβλιοθήκες, τράπεζες και πανεπιστήμια που φανερώνουν τον πλούτο, την ποιότητα, την ακμή, το πολιτισμικό επίπεδο αλλά και τις προτεραιότητες εκείνης της εποχής. Αποφάσισα επιλεκτικά να εισέλθω σε ένα από αυτά τα αριστουργήματα και φυσικά δεν το μετάνιωσα, μιας και σε τέτοιες περιπτώσεις νοιώθω να έχω πάνω μου το κοκκαλάκι της νυχτερίδας.
Το άγαλμα του Καρόλου 'Α και η εντυπωσιακή πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη, κατασκευασμένη το 1893. Στο εσωτερικό της υπάρχουν περισσότερα από 2 εκατομμύρια βιβλίων 
Το εντυπωσιακό Αθηναίο μου απέσπασε την προσοχή και αποφάσισα να εισέλθω στο εσωτερικό του
Το Atheneul Roman από μακρυά
Η κατασκευή του Αθηναίου ξεκίνησε το 1885 για να ολοκληρωθεί 3 έτη αργότερα. Ο εξωτερικός του όγκος είναι μεν σημαντικός αλλά όχι τόσο όσο τα υπόλοιπα κτιριακά μεγαλουργήματα του Βουκουρεστίου. Όμως όταν εισήλθα στο εσωτερικό του, ο νούς μου παρομοίασε την κατασκευή του με βυζαντινό ναό αφού ο εξωτερικός του όγκος δεν αντικατοπτρίζεται εσωτερικά. Τεράστιοι χώροι, διάδρομοι και διαφορετικά επίπεδα δημιουργούν την αίσθηση πως ο εσωτερικός χώρος είναι πολύ μεγαλύτερος και σίγουρα ξαφνιάζει αφού δεν αντικατοπτρίζεται κοιτώντας το εξωτερικό μέγεθος του κτιρίου.
Από το εσωτερικό του Αθηναίου. Τεράστιοι χώροι, διαδρόμοι και όροφοι με αιθέρια αρχιτεκτονική ξαφνιάζουν τον επισκέπτη του
Εντυπωσιακός διάκοσμος. Δεν υπάρχει μέρος του Αθηναίου που να μην διαθέτει άψογη αισθητική
Η οροφή του Αθηναίου είναι εκπληκτική και κοιτώντας την για αρκετή ώρα ένοιωσα να χάνω την αίσθηση του βάθους και των υπολοίπων διαστάσεων
Και στο Αθηναίο υπάρχουν συνδυασμοί αρκετών επιρροών. Αρχικά το κτίριο θυμίζει αρχαιοελληνικό ναό τόσο λόγω της προσόψεώς του όσο και των κιονοστοιχιών αλλά και των μαιάνδρων που διακοσμούν τον εσωτερικό χώρο. Παρ'όλα αυτά η κατασκευή φέρει τρούλο και φέρει αρκετά ευρωπαικά στοιχεία, όπως γοτθικές γραμμές και μπαρόκ αποχρώσεις. Νεοκλασσικές πινελιές προσδίδουν καλαισθησία και φυσικά δεν λείπουν οι ρουμάνικες προσθήκες τέχνης και αισθητικής. Το σημαντικότερο είναι πως παρά την πανσπερμία επιρροών, καμμία από αυτές δεν υπερισχύει και παρά την μεγαλοπρέπεια τίποτα δεν παραπέμπει σε κακογουστιά. Το αντίθετο μάλιστα, παντού κυριαρχεί αρμονία και αλληλοαφομίωση.
Ημιθόλιο κατασκευασμένο εξ'όλοκλήρου από γυαλί
Καλαίσθητος διάκοσμος σε κάθε γωνιά
Κιονόκρανα με μπρανκοβεάνικη αισθητική και γοτθικά τόξα
Αρμονικές σκάλες σαν κοχλίας οδηγούν ξεκούραστα στα άνω μέρη
Δεν άργησα να ανηφορίσω τα πλατιά και ξεκούραστα στο ανέβασμα σκαλοπάτια που οδηγούσαν στο ανώτερο επίπεδο και εκεί με περίμενε μια ευχάριστη έκπληξη. Ο τρούλος που αρχικά παρατηρεί κάποιος κοιτώντας εξωτερικά το Αθηναίο, είναι ουσιαστικά ο χώρος που δίνονται παραστάσεις όπερας, φιλαρμονικών και λοιπών μουσικών έργων. Χώρος που συναρπάζει με την διακόσμησή του, την μεγαλοπρέπεια και τα χρώματα. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, την συγκεκριμένη στιγμή πραγματοποιούνταν πρόβα όπερας και εγώ ο θεατής που έμελλε να την απολαύσω.
Στον τρούλο του Αθηναίου, τριγύρω όλα εντυπωσιακά και η πρόβα ξεκινά
Ο τρούλος σαν γιγάντιο διαστημόπλοιο μαγνητίζει την ματιά με τον όγκο του και την μεγαλοπρέπειά του
Επιλέγοντας ένα από τα 974 κενά καθίσματα και απολαμβάνοντας μια πρωτόγνωρη εμπειρία
Η όψη της πόλης εντυπωσιάζει κα τις νύχτες και σίγουρα δεν θα έχανα την ευκαιρία να μην περπατήσω κάθε σπιθαμή της. Το Βουκουρέστι είναι εξάλλου καθαρό, ασφαλές, φωταγωγημένο και ευρύχωρο για κάθε έναν που θα θελήσει να ανακαλύψει τις βραδινές πτυχές του. 
Βουκουρέστι. Μια ασφαλής, καθαρή, ευρύχωρη, φιλική και όμορφη μεγαλούπολη
Με αρχιτεκτονικά μεγαλουργήματα σε κάθε γωνιά της...
...και όμορφες εκκλησίες...
...πιστοί προσέρχονται σε αυτές ως και τις βραδινές ώρες
Η Ακαδημία της Ρουμανίας. Το υψηλότερο επιστημονικό και πολιτιστικό φόρουμ της χώρας. Ιδρύθηκε το 1886 και πολλοί εκ των ιδρυτών της ήταν Έλληνες
Το εντυπωσιακό C.E.C κόβει την ανάσα
Το κτίριο φιλοξενεί την αρχαιότερη τράπεζα της Ρουμανίας
Παρατηρώντας όλα αυτά τα αρχιτεκτονικά στολίδια, αναρωτήθηκα πως καταφέραμε να γίνουμε τόσο κακόγουστοι μέσα σε περίπου έναν αιώνα; Πόσο μετατράπηκαν οι προτεραιότητες μας, πως κατορθώνουμε να ζούμε σε απρόσωπα κτίρια-κουτιά και πόσο χαμηλά έπεσε η καλαισθησία μας; Και αν η αρχιτεκτονική εκείνων των κτιρίων αποτυπώνει εν μέρη στοιχεία του εσωτερικού τους κόσμου...οι δικές μας εσωτερικές ανάγκες, έκφραση και ψυχική ισορροπία που αποτυπώνονται;
Παλιές κολώνες φωτισμού διάσπαρτες φωτίζουν ακόμα το Βουκουρέστι και μας προκαλούν να τις προσέξουμε και να σκεφτούμε
Το εντυπωσιακό νοσοκομείο Κολτέα. Το πρώτο νοσοκομείο του Βουκουρεστίου. Κατασκευασμένο από τον πρίγκηπα Μιχαήλ Κατακουζηνό το 1704! Τότε που τα πλούτη μετατρέπονταν και σε ευεργεσίες με κοινωνικό αντίκτυπο
Μέρος του νοσοκομείου είναι και μία εκκλησία ενώ κάποτε υπήρχε και μοναστήρι
Η προσελεύση των πιστών στις εκκλησίες είναι μεγάλη. Είτε προσερχόμενοι εντός του ναού, είτε στεκόμενοι έξω από αυτήν για ολιγόστιγμη προσευχή
Ο Μιχαήλ Κατακουζηνός και το νοσοκομείο του
Στο Βουκουρέστι βέβαια αποτυπώνεται μια ακόμη ιστορική πτυχή. Η περίοδος μισού αιώνα κομμουνιστικής επικράτησης. Οι εργατικές κατοικίες και τα τεραστίων διαστάσεων κτίρια είναι διάσκορπα σε όλοκληρη την πρωτεύουσα. Έκπληκτος παρατήρησα πολυόροφες πολυκατοικίες έκτασης πολλών εκατοντάδων μέτρων! Όλα στο κέντρο της Πόλης, μοιάζουν να είναι γιγαντιαία.
Κτίρια σαν αυτό καλύπτουν μια επιφάνεια μήκους τουλάχιστον 400 μέτρων. Καταλαβαίνετε τι θα συμβεί αν κάποιος χαθεί στο εσωτερικό του
Το αποκορύφωμα βέβαια όλων αυτών των κομμουνιστικών προσθηκών είναι το Παλάτι του Λαού, το δεύτερο μεγαλύτερο κτίριο στον κόσμο μετά το στρατιωτικό Πεντάγωνο των Ηνωμένων Πολιτειών! Με 80 μέτρα ύψος, 94 μέτρα βάθος και συνολικό εμβαδόν 330 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων που αποτυπώνεται σε 16 ορόφους, περίπου 3500 δωμάτια, αντιπυρηνικό καταφύγιο και για την πενταετία που διήρκεσε η κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν 20 χιλιάδες εργάτες, οι οποίοι εργάζονταν ασταμάτητα σε βάρδιες!
Το Παλάτι του Λαού από μακρινή απόσταση που λόγω του όγκου του φαίνεται πως βρίσκεται σχετικά κοντά...στο επόμενο σταυροδρόμι...
...μα ουσιαστικά βρίσκεται σχεδόν ένα χιλιόμετρο μακρυά! Τα οικοδομικά τετράγωνα κοντά στο Παλάτι του Λαού είναι απερίγραπτα τεράστια. Βέβαια όλα είναι πεντακάθαρα και προσεγμένα
Η πρόσοψη του Παλατιού του Λαού. Είναι περίεργο πως όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας προχώρησαν σε τέτοιου είδους κατασκευών
Μιάς και ανέφερα παλατία, εκείνο που κατασκεύασε ο Κωνσταντίνος Μπρανκοβεάνου για τον γιό του είναι σαφώς μικρότερων διαστάσεων αλλά στα υπόγειά του φιλοξενούνται υπολείμματα από την Μονή Βουκουρεστίου, την οποία κατέστρεψε ο Τσαουσέσκου για την δημιουργία του δικού του παλατιού. Σίγουρα αυτό δεν θα το είχε σκεφτεί ποτέ ο ιδρυτής της, Νικόλαος Μαυροκορδάτος, όταν την ίδρυε το 1716, αλλά ούτε και ο γιός του Κωνσταντίνος, όταν ίδρυε εκεί ελληνικό σχολείο, τυπογραφείο αλλά και μια από τις πληρέστερες βιβλιοθήκες της εποχής εκείνης.
Το παλάτι του Κωνσταντίνου Μπρανκοβεάνου
Διασωθέντα έργα τέχνης από την Μονή Βουκουρεστίου βρίσκονται στο υπόγειό του...
...καθώς και άλλα υπολείμματα την ένδοξης Μονής
Οι ώρες στο Βουκουρέστι κυλάνε γοργά και λίγο πριν βραδιάσει είχα την επιθυμία να επισκεφτώ ένα νησί που βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη. Είναι μικρής έκτασης, τριγυρισμένο από λίμνη. Είναι το νησί Snagov, με το ομώνυμο μοναστήρι και την εκκλησία που στο εσωτερικό της έχει έναν θρυλικό τάφο. Τον τάφο του Βλάντ Τσέπες, του Ανασκολοπιστή, του Ιππότη του Τάγματος του Δράκου, του Ηγεμόνα της Βλαχίας, του Δράκουλα!
Φθάνοντας στο νησί Snagov...
...κάποτε η πρόσβαση γίνονταν μόνο με πλωτά μέσα. Πλέον με μια σιδερένια γέφυρα. Άξαφνα...μαύρα σύννεφα περικύκλωσαν το νησί
Στο μοναστήρι δεν υπήρχε κανείς να μας υποδεχτεί, ήταν περασμένη ώρα και οι ελάχιστοι καλόγεροι είχαν κλειστεί στα κελιά τους. Περπάτησα λίγο στον χώρο, παρατήρησα το πυργοειδές καμπαναριό και το εξωτερικό σχήμα του ναού. Γνώριζα πως δεν έπρεπε να βρίσκομαι εκεί δίχως την συγκατάθεση των μοναχών. Το σκοτάδι άρχισε να πέφτει καλύπτοντας τα πάντα τριγύρω μου. Αποφάσισα να έλθω και πάλι το επόμενο πρωινό. Πριν όμως αναχωρήσω, στάθηκα έξω από την είσοδο της εκκλησίας. Ακούμπησα το χερούλι της πόρτας και εκείνη άνοιξε. Τριγύρω πηχτό σκοτάδι και στο βάθος το αμυδρό φως από ένα κερί προσπαθούσε να αντισταθεί στο σκότος. Σιγοέκαιγε πάνω από τον τάφο του Δράκουλα. Έκλεισα την πόρτα πίσω μου και απομακρύνθηκα....
Φως σιγοκαίει στον τάφο του Δράκουλα
Την επόμενη μέρα επέστρεψα στο νησί για να παρατηρήσω καλύτερα την περιοχή, την εκκλησία του Βλάντ Τσέπες και την αρχιτεκτονική της.
Η εξοχική κατοικία του Τσαουσέσκου αλλά και το μέρος που αρχικά φυγαδεύτηκε με την πτώση του καθεστώτος του. Στα χρόνια που ακολούθησαν το μικρό παλάτι χρησιμοποιούνταν για την φιλοξενία του...Michael Jackson!
Το νησί ουσιαστικά αποτελούσε καταφύγιο του Βλάντ, αφού το είχε οχυρώσει με τείχος, φυλακές και κάστρο. Είχε κατορθώσει να κατασκευάσει υποθαλάσσια τούνελ και περνώντας κάτω από την λίμνη έβγαινε σε άλλα σημεία του δάσους, μπορούσε λοιπόν να εμφανίζεται και να εξαφανίζεται ανάλογα με τις περιστάσεις, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερο θόρυβο γύρω από την φήμη του.
Το 1453 κατασκεύασε και την εκκλησία, στην οποία και θάφτηκε. Ο αρχικός ναός κατέπεσε στην λίμνη μερικές δεκαετίες αργότερα μετά τον θάνατό του και ο διάδοχός του Neagoe Basarab έκτισε εκ νέου τον ναό στο ίδιο σημείο. Ο Νεαγκόε υπήρξε αρκετά ικανός, φιλόδοξος και φιλέσπλαχνος αφού θέλησε να βοηθήσει στην επίλυση του σχίσματος των Εκκλησιών, έδωσε έμφαση στο εμπόριο, προσέδωσε μερική αυτονομία στην Βλαχία, αφομίωσε και ανέδειξε πολλές βυζαντινές παραδόσεις που είχαν περιπέσει μετά την παύση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αλλά και έκανε πολλές δωρεές στην Ορθόδοξη Εκκλησία και εκτός Βλαχίας.
Η όμορφη εκκλησία του νησιού Snagov. Μια ανάμειξη βυζαντινού και ρουμανικού ρυθμού
Τoιχογραφίες από το εσωτερικό του ναού
Ο τάφος του Βλάντ στο κέντρο του ναού
Ο Άγιος Στρατηλάτης, ο Άγιος Γεώργιος και ο Άγιος Δημήτριος πάνω από τον τάφο του Βλάντ
Σε τούτο το μοναστήρι τυπώθηκαν μεταξύ 1696 και 1974 πιθανόν για πρώτη φορά ελληνικά εκκλησιαστικά συγγράμματα!
Μερικές τελευταίες ματιές πριν την αναχώρηση από το νησί Σναγκόβ, πριν την αναχώρηση από το Βουκουρέστι
Η παραμονή στο Βουκουρέστι ήταν γεμάτη δυνατά συναισθήματα, όμορφες και μοναδικές εικόνες από μια πόλη πολύ ιδιαίτερη, με πνευματικό πλούτο, καλαίσθητη και ασφαλής. Οφείλω όμως να σταθώ και στους κατοίκους της, οι οποίοι μου έδωσαν την εικόνα πως πρόκειται για ανθρώπους καλλιεργημένους, φιλικούς, μορφωμένους, που αν και δεν δέχονται ορδές επισκεπτών, μιλούν ξένες γλώσσες και διαθέτουν ευρύ πεδίο σκέψης και κατανόησης.
Συνομίλησα με αρκετούς από αυτούς για πολλές πτυχές του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Ενθουσιασμένοι από την ένταξη στην Ευρωπαική Ένωση έχουν πέσει στην παγίδα της προσπάθειας να εκσυγχρονιστούν, να "εξευρωπαιστούν", στα πρότυπα των κεντρικοευρωπαικών κρατών δίχως όμως ακριβώς να γνωρίζουν τι σημαίνει αυτό. Και ταυτόχρονα αλλοιώνουν τον δικό τους τρόπο ζωής. Λες και αυτοί δεν είναι ευρωπαίοι, λες και αυτοί δεν διαθέτουν πλούτο και πολιτιστική κληρονομία. Κατέληξα στο συμπέρασμα πως προσπαθούν εδώ και χρόνια να γίνουν κάτι υποδεέστερο. 
Υπάρχουν βέβαια και χειρότερα παραδείγματα άλλων που εδώ και σχεδόν 200 έτη προσπαθούν να μοιάσουν στα "πεφωτισμένα και λελαμπρυσμένα της Εσπερίας γένη" και ακόμα αποτυγχάνουν, δίχως να αναρωτιούνται τον λόγο της αποτυχίας και δίχως να διαπιστώνουν οτι στην πορεία ξέχασαν και έχασαν πάρα πολλά από την πραγματική τους ταυτότητα. Ονόματα δεν λέω...
Φτάνοντας στο τέλος του ταξιδιού μου, μια στιγμή πριν την ρουτίνα της αεροπορικής επιβίβασης (ούτε πιλότος να ήμουν) μια φράση καρφώθηκε στον νού μου και είμαι απόλυτα βέβαιος για την εφαρμογή της: "Στο Βουκουρέστι όποιος πάει...θα ξαναπάει".

18 σχόλια:

  1. Κωνσταντίνος Κόττης09 Μαρτίου, 2015 09:39

    Χαίρομαι πρώτα απ΄όλα για την προκοπή σου. Σε πήρανε χαμπέρι.... Είχα πάει Ρουμανία το 1994 με το Πανεπιστήμιο. το Βουκουρέστι και γενικά η Ρουμανία μου είχε αρέσει περισσότερο από τη Βουλγαρία. Κάθε μέρα ταξιδεύαμε έως 8 ώρες.... Προφανώς η διασπορά των Ελλήνων στη Βαλκανική και όχι μόνο, καθώς και το γεγονός πως για πολλούς αιώνες Φαναριώτες διοικούσαν την Μολδοβλαχία, είχε αποτελέσματα και στην κοσμική αρχιτεκτονική. Θρησκευτικά καθαρά βυζαντινή αρχιτεκτονική συναντάται μέχρι κάποιες περιοχές της μεσαιωνικής Σερβίας. Ήδη όμως από τα βυζαντινά χρόνια σε πολλά μέση στη Σερβία, εμφανίζονται ρυθμοί ανάλογοι με της Ρουμανίας. Ευτυχώς στη Ρουμανία βλέπεις ωραία τοιχοδομία χωρίς επιχρίσματα. Στη Σερβία οι τοπικοί αρχιτεκτονικοί ρυθμοί, τουλάχιστον σήμερα, έχουν επιχρίσματα, όπως είχαν μέχρι πρότινος και πολλοί βυζαντινοί ναοί στην Ελλάδα. Ωραίες εικόνες να περνάς καλά !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλήμερα Κωνσταντίνε.
      Έχοντας και εγώ επισκεφτεί τις μεγαλύτερες Βουλγαρικές πόλεις, θεωρώ οτι δεν τίθεται καν ζήτημα στην αρχιτεκτονική τους παρουσίας.
      Και εγώ θεωρώ πολύ σημαντικό το γεγονός οτι τοποθετήθηκαν χριστιανοί ηγεμόνες στην Ρουμανία και όχι μουσουλμάνοι. Άλλο οι Φαναριώτες και άλλο οι πασάδες.
      Για Σερβία δεν θα αναφερθώ τώρα αλλά ίσως στο προσεχές μέλλον. Ας μην προτρέχω.
      Να περνάς και εσύ καλά και καλή εβδομάδα

      Διαγραφή
  2. Μπράβο Θοδωρή και την επόμενη φορά στην.... Παταγονία! Θέλοντας να συνδέσω την αγαπημένη μας Πόλη με την περιοχή που ταξίδευσες, ας μου επιτραπεί να παραθέσω μερικές πληροφορίες για την περίοδο που η Υψηλή Πύλη έστελνε ηγεμόνες εκεί Φαναριώτες.Το 1711 γίνεται ηγεμόνας της Βλαχίας ο λόγιος Δημήτριος Καντεμίρης,ο οποίος έφηβος ών έμεινε από το 1688 έως το1691 όμηρος στην Πόλη.Η οικία του βρίσκεται κάτω από την Μουχλιώτισσα ,για όσους ενδιαφέρονται.Ο Δημήτριος υπέγραψε συνθήκη με τον Μεγάλο Πέτρο , κάτι που δεν άρεσε καθόλου στους Τούρκους. Μετά την ήττα του Δημητρίου από αυτούς,η Υψηλή Πύλη αποφάσισε να ορίζει ηγεμόνες στη Βλαχία Φαναριώτες Αριστοκράτες , ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Αλέξανδρος Μουρούζης, οι Σούτσοι,και ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης.Αυτοί έφεραν μαζί τους γιατρούς ,ιερείς , νομικούς και εμπόρους και ο ελληνικός πολιτισμός της περιοχής γνώρισε μεγάλη άνθιση.Στη Μολδοβλαχία ιδρύθηκε άλλωστε και η Φιλική Εταιρεία.Από εκεί ξεκίνησε και η Επανάσταση με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη,Φαναριώτης και αυτός,και την μάχη του Δραγατσανίου όπου ο Ιερός του Λόχος , αποτελούμενος κυρίως από Ελληνες φοιτητές της Βλαχίας αποδεκατίστηκε.Αυτό ήταν και το τέλος των Φαναριωτών ηγεμόνων στη Μολδοβλαχία.Υ.Γ.Θοδωρή, ίσως αξίζει κάποτε μια ειδική αναφορά σε αυτή την σημαντική προσωπικότητα,τον Δημήτριο Καντεμίρη και την παρουσία του στην Πόλη.Ευχαριστώ για την φιλοξενία.Τάσος.Θεσσαλονίκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Τάσο μου.
      Λες να καταφέρω να βγάλω ΧΑΜΠΕΡΙΑ και από την Παταγονία; Αν γίνει και αυτό, σου υπόσχομαι ζωντανή σύνδεση και προδημοσιευμένη παρουσίαση..χαχα.

      Ο Δημήτριος Καντεμίρης και ο συνδυασμός με την Πολίτικη γειτονιά σου, μπαίνει στην Χαμπεριώτικη λίστα.
      Σε ευχαριστώ πολύ για την "πάσα" και εκ μέρους των αναγνωστών. Αρκετοί βέβαια θα το κάνουν από μόνοι τους. Ο λόγος είναι η αφορμή που δίνεις στους υπολοίπους να διαβάσουν για τον Καντεμίρη, να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και ίσως να συλλάβουν έννοιες και την πολύπτυχη έκταση του Ελληνισμού, πριν την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Εξάλλου από εκεί και πέρα ξεκινά η συρρίκνωση και η βαλκανοποίηση του Ελληνισμού.

      Αξίζει να διαβάσει κανείς επίσης για τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν. Τον Ιερό Λόχο, τις διαχρονικές μας "αδυναμίες" όπως ο καθένας να θέλει την δόξα για τον εαυτό του, τις προδοσίες, τον ρόλο των κεντρικοευρωπαικών δυνάμεων.
      Βγαίνουν και πάλι πολλά και επίκαιρα συμπεράσματα.
      Να μην παραλείψω και την αινιγματική συμπεριφορά του Θεόδωρου Βλαδιμιρέσκου, που αν δεν είχε γυρίσει την πλάτη του στον Υψηλάντη, θα μιλούσαμε πάλι αλλιώς. Ίσως η μοναδική φορά που Ρουμάνοι δεν στάθηκαν δίπλα στους Έλληνες.
      Σταματάω εδώ...υπάρχουν τόσες αφορμές για μελέτη και σπουδή.

      Πολλοί ρομαντικοί αναρωτιούνται πως θα είχαν εξελιχθεί τα πράγματα, αν αποτύγχανε η Επανάσταση του Μωριά και επιτύχανε η Επανάσταση της Μολδοβλαχίας. Η ιστορία όμως, δυστυχώς, δεν γράφεται με υποθέσεις τύπου: "τι θα είχε συμβεί εαν.."
      Σταματώ και πάλι εδώ.

      Σε ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο σου και τις αφορμές που "γέννησε".

      Διαγραφή
  3. Καλησπέρα, Θοδωρή!
    Για μία ακόμα φορά είσαι άξιος πολλών συγχαρητηρίων! Μας εξέπληξες ακόμη μία φορά με την επιλογή του θέματός σου, αλλά όχι με την απόδοσή του γιατί βαδίζεις τον δρόμο σου...
    Με την ανάρτηση, την οποία διάβασα πολύ προσεκτικά, θυμήθηκα τον πλούτο που κρύβει και το Βουκουρέστι χάρη στην πολυσήμαντη ιστορία του. Εντυπωσιακές εικόνες που κρύβουν πολλούς θρύλους και πολλά σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Επιβλητικά κτίρια, εντυπωσιακή διακόσμηση... Δέος με το Αθήναιον, τρόμος με τη σκοτεινή λήψη του τάφου του Δράκουλα, διάθεση για εξερεύνηση...
    Ελπίζω σύντομα, εμβόλιμα σε ταξίδι μου στην Πόλη, να επισκεφθώ το Βουκουρέστι... Για σένα ελπίζω και εύχομαι να επισκεφθείς κι άλλες πόλεις που σχετίζονται και με την Πόλη, ώστε να έχουμε κέρδος αμφότερες πλευρές, κι εσύ και εμείς!!!!
    Καλούς δρόμους, καλή δύναμη και πολλά φιλιά από μένα!
    Τα λέμε στο επόμενο, Θοδωρή!

    Yγ.: Είχες δίκιο (στην κατ' ιδίαν συζήτηση)... Μεγάλο κρίμα κι άδικο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Μαράκι...αφού ξέρεις οτι μου αρέσει να εναλλάσσω την θεματολογία και να αιφνιδιάζω. Πόσο μάλλον αυτή που γράφτηκε με το ίδιο ύφος, σαν να ήμουν στην Πόλη.
      Το Βουκουρέστι ειναι προορισμός που προτείνω στον καθένα και εύχομαι να βρεθείς εκει σύντομα, όπως και εγώ άλλωστε. Ίσως το κάνουμε μαζί μιας και εγώ ήδη έχω το επόμενο ταξίδι για εκεί στον νού μου. Εσένα πάντως θα σου κλείσω ένα χαριτωμένο δωμάτιο κοντά στο νησί του Τσέπες. :-)

      Πολλούς χαιρετισμούς στο Περιστέρι και τα λέμε στο επόμενο μηνιαίο μου ταξίδι από κοντά.

      Διαγραφή
    2. Αγαπητέ μου Θοδωρή, εξαιρετικό τό ταξείδι στό Βουκουρέστι, μέ αναφορές στήν ιστορία του καί τήν ωραία, ενδιαφέρουσα καί λεπτομερή ξενάγησή σου!!! Αξίζει πράγματι νά τό επισκεφτεί κάποιος καί νά απολαύσει τόν συνδυασμό τού παληού καί τού νέου. Όσον αφορά στό ΣΥΜΒΟΛΟ (ΘΥΡΕΟ) τής ΒΛΑΧΙΑΣ, είναι ΣΙΓΟΥΡΑ ΓΕΡΑΚΙ!!! Άν τό δείς από κοντά, βλέπεις τά μεγάλα ανοικτά φτερά, καθώς καί τό μακρύ κυρτό ράμφος του, πράγμα πού δέν ισχύει γιά τά κοράκια!!! Μέ τίς ευχαριστίες μου γιά τήν λεπτομερή πληροφόρηση καί τά, έστω νοερά, ταξείδια πού κάνω μαζί σου!!! Νά είσαι γερός καί νά μάς ταξειδεύεις παντού!!! Χαιρετισμούς απ' τήν Αθήνα. Ντίνα Τουλάκη

      Διαγραφή
    3. Αγαπητέ μου Θοδωρή, εξαιρετικό τό ταξείδι στό Βουκουρέστι, μέ αναφορές στήν ιστορία του καί τήν ωραία, ενδιαφέρουσα καί λεπτομερή ξενάγησή σου!!! Αξίζει πράγματι νά τό επισκεφτεί κάποιος καί νά απολαύσει τόν συνδυασμό τού παληού καί τού νέου. Όσον αφορά στό ΣΥΜΒΟΛΟ (ΘΥΡΕΟ) τής ΒΛΑΧΙΑΣ, είναι ΣΙΓΟΥΡΑ ΓΕΡΑΚΙ!!! Άν τό δείς από κοντά, βλέπεις τά μεγάλα ανοικτά φτερά, καθώς καί τό μακρύ κυρτό ράμφος του, πράγμα πού δέν ισχύει γιά τά κοράκια!!! Μέ τίς ευχαριστίες μου γιά τήν λεπτομερή πληροφόρηση καί τά, έστω νοερά, ταξείδια πού κάνω μαζί σου!!! Νά είσαι γερός καί νά μάς ταξειδεύεις παντού!!! Χαιρετισμούς απ' τήν Αθήνα. Ντίνα Τουλάκη

      Διαγραφή
    4. Καλησπέρα Ντίνα μου.
      Θέλησα να περιγράψω την περιήγησή μου στο Βουκουρέστι σαν να ήμουν στην Πόλη., στο ίδιο ύφος και προσέγγιση. Πιστεύω πως πέτυχε και νομίζω οτι δόθηκε το έναυσμα ώστε αρκετοί να επισκεφτούν τούτη την παρεξηγημένη χώρα.
      Να είσαι καλά και θα χαρώ να τα ξαναπούμε σύντομα.
      Πολλούς χαιρετισμούς.

      Διαγραφή
  4. Το πουλί στο σύμβολο της Βλαχίας δεν πρέπει να είναι κοράκι.
    Το πιό σίγουρο είναι αετός ή γεράκι. Είναι τά πουλιά της ισχύος
    και των ικανοτήτων , ενώ το κοράκι δεν έχει επιδείξει κάτι που να
    το κατατάσσει στα αξιόλογα πουλιά. Ας αφήσουμε το γεγονός ότι
    πρόκειται για τεμπέλικο πτηνό αφού δεν κυνηγάει ζωντανά θηράματα
    αλλά για την τροφή του επαναπαύεται σε πτώματα ζώων.
    Έ, ένα τέτοιο πουλί , δε νομίζω ότι μπορεί να γίνει σύμβολο
    κάποιου έθνους ή μιάς χώρας.!!

















































































    αλλά γιά την τροφή του επαναπαύεται σε πτώματα ζώων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σωστός είσαι.
      Αετός είναι.
      Πως μου κάθησε και εμένα, ένας Θεός ξέρει. Ίσως κατά την μεταμεσονύκτια συγγραφή και με εικόνες του Βλάντ στον νού μου, καθισμένος στο δάσος, να απολαμβάνει το φαγητό του και τριγύρω οι παλουκομένοι με τα κοράκια.

      Διαγραφή
  5. Θοδωρή καλησπέρα.
    Ναι, συμφωνώ και εγώ ότι διατηρείς το ταλέντο να μας ξαφνιάζεις ευχάριστα. Άλλη μια καλαίσθητη και διαφορετική περιήγηση.
    Στο Βουκουρέστι, υποτίθεται πως έχω πάει, πριν χρόνια, αλλά διαβάζοντας την ανάρτηση αναρωτήθηκα αν όντως έχω πάει. Βέβαια άλλο είναι να το επισκέπτεσαι σαν απλός τουρίστας, μέσω ενός ταξιδιωτικού γραφείου και άλλο να έχεις δίπλα σου κάποιους από τους συντελεστές της Πεμπτουσίας. Διαφορετικές οι δυνατότητες. Στάθηκες πολύ τυχερός σε αυτό. Φυσικά σημαντικό ρόλο παίζει και, η γνωστή πλέον, χαμπεριώτικη παρατηρητικότητα.
    Θυμάμαι λοιπόν ότι όντως υπήρχαν πολλά όμορφα κτίρια αλλά παράλληλα είχες και μια αίσθηση παρακμής. Όπως επίσης θυμάμαι ότι πολλά από αυτά, δυστυχώς, είχαν καλυμμένες τις προσόψεις τους με διαφημιστικές γιγαντοαφίσες, που ενοχλούσαν πολύ, τον τουρίστα τουλάχιστον. Στη συνέχεια έμαθα ότι τις ανέχονταν γιατί η τοποθέτησή τους προσέφερε ένα μικρό εισόδημα στους ενοίκους ή ιδιοκτήτες των κτιρίων αυτών. Μιλάω βέβαια για το 2008. Δεν ξέρω αν παρατηρείται και σήμερα το φαινόμενο αυτό.

    Το αποτύπωμα της τότε παρουσίας των Ελλήνων γενικότερα, όχι μόνο των Φαναριωτών, στα Βαλκάνια ολόκληρα, είναι ακόμα αισθητό. Όταν λοιπόν επισκέπτεται κανείς πόλεις σαν το Βουκουρέστι, ή τη Φιλιππούπολη, ή όποια άλλη ανάλογη πόλη, αισθάνεται, αν μη τι άλλο, υπερήφανος. Δε θα την ξεχάσω αυτή την αίσθηση όσα χρόνια και αν περάσουν. Δυστυχώς η, σχεδόν αυτόματη, σύγκριση με τη σημερινή πραγματικότητα είναι αναπόφευκτη.

    Οι φωτογραφίες σου και δη αυτές του νησιού, με κάνουν να θέλω να ξαναπάω. Μην τολμήσετε λοιπόν να πάτε με τη Μαρία, χωρίς εμένα!

    Όσο για τον Michael Jackson, πάλι καλά που απλώς φιλοξενήθηκε στην εξοχική κατοικία, γιατί στη Βουδαπέστη ήθελε να αγοράσει (!!!) το κτίριο του Κοινοβουλίου. Αν μη τι άλλο είχε γούστο ο άνθρωπος.

    Αρκετά παρασύρθηκα όμως, πάλι!

    Αναμένοντας την... καθυστερημένη νέα σου ανάρτηση σε καληνυχτίζω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Ελένη μου.
      Προσπάθησα να δώ και να περιγράψω την βόλτα μου στο Βουκουρέστι, σαν να ήμουν στην Πόλη, με το ίδιο ύφος και προσέγγιση. Και φυσικά με την γνωστή χαμπεριώτικη παρατηρητικότητα, η οποία με έχει κάνει να κινούμαι και να βλέπω τα πάντα τριγύρω μου με κατασκοπική παρατηρητικότητα.
      Καλά...όχι και οτι δεν με έχουν χαρακτηρίσει ως κατάσκοπο όλα αυτά τα χρόνια που περιπλανώμαι στην Πόλη.

      Μιας και ανέφερες την Φιλιππούπολη...έβαλες ιδέες πάλι.

      Σε αφήνω για τώρα...μιας και προτεραιότητα έχει η κάπως καθυστερημένη νέα δημοσίευση.
      Καληνύχτα και από εμένα και χαιρετισμούς στον Πόρο.

      Διαγραφή
    2. Πολύ ωραία, λοιπόν, εκτός από την Πόλη βάζουμε κι άλλους κοινούς προορισμούς! Μέσα!

      Διαγραφή
    3. Αφού είσαι και εσύ μέσα...βλέπω να ετοιμάζουμε την κοινή μας εξόρμηση στα Βαλκάνια. Ετοιμάσου!

      Διαγραφή
  6. Ο Κόμης Βλάντ Τσέπες - φαίνεται - πως επενέβη στις.... θέσεις των σχολίων!!!!
    Δεν μπορώ να καταλάβω πώς το σχόλιό μου για το είδος του πτηνού
    [ συμβόλου της Βλαχίας ], από τα πρώτα της ανάρτησης, βρέθηκε στο τέλος .
    Όχι ότι έχω κόμπλεξ με την θέση, αλλά να , τώρα φαίνεται να επαναλαμβάνω -
    χωρίς να υπάρχει λόγος - τήν θέση της σχολιαστού dini επί του θέματος.
    Ευχαριστώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Δυστυχώς μόλις τώρα, 29 Δεκεμβρίου 2015, είδα την ανάρτησή σου και εντυπωσιάστηκα!
    Θα ήθελα να σε συγχαρώ ιδιαίτερα! Μεγάλωσα στο Βουκουρέστι ως γιος πολιτικών προσφύγων, απ' όπου έφυγα τρεις μέρες μετά την ανάληψη της ηγεσίας κόμματος και χώρας από τον Τσαουσέσκου και πήγα πάλι για πολύ λίγο το 1977 – τραγική εμπειρία – και μετά, από το 1995 το επισκέπτομαι συνέχεια! Τα συγχαρητήριά μου οφείλονται στο γεγονός ότι πολλά από όσα είδες και παρατήρησες εγώ, με τις πολλές επισκέψεις μου τα τελευταία χρόνια (αφού στα νιάτα μου δεν ήταν πολύ εύκολη η πρόσβαση και τα νεανικά μας ενδιαφέροντα ΄ταν άλλα!) δεν τα έχω δει!
    Πολλή ενδιαφέρουσα η τελευταία σου παρατήρηση, με την οποία συμφωνώ απόλυτα, για την προσπάθεια των κατοίκων του Βουκουρεστίου και γενικότερα των Ρουμάνων να προσπαθούν να ενστερνιστούν τον δυτικό τρόπο ζωής υποκύπτοντας στη διαφήμιση. Αυτό το είχα παρατηρήσει και τα χρόνια της δεκαετίας 50-60, όταν το καθεστώς προσπαθούσε να ενισχύσει τον ιδιαίτερο «πατριωτισμό» των Ρουμάνων. Φοβάμαι ότι το γεγονός ότι η ίδια η Ρουμανία είναι μια λατινόφωνη νησίδα σε μια «θάλασσα» ομόθρησκων σλαβοφώνων τους επιβάλει να ακουμπήσουν στους «συγγενείς» τους από τη Δύση για να κάνουν πιο έντονη τη διάκριση.
    Για τον λόγο αυτό η Ρουμανία ανήκει στην ομάδα των pays francophones παρόλο που η ρουμανική δεν εέχει γαλλικές ρίζες αλλά ανήκει στον κλάδο των λατινόφωνων γλωσσών με ρίζες από την «latinum vulgaris». Στην Ελλάδα και στην Αλβανία επιβιώνει ένας κλάδος των ρουμανόφωνων σε πολλές περιοχές της Μακεδονίας, της Ηπείρου και της δυτικής Στερεάς, οι Βλάχοι ή Κουτσοβλάχοι ή Αρμάνοι (Αρουμάνοι) οι οποίοι έφτασαν στα νότια Βαλκάνια μαζί με τις σλαβικές μεταναστεύσεις στο δεύτερο μισό της πρώτης χιλιετίας μ.Χ.
    Και πάλι συγχαρητήρια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αγαπητέ Άρη είναι χαρά και τιμή μου να λαμβάνω μηνύματα και σχόλια από ανθρώπους σαν κι εσένα. Μπορεί να έχουν περάσει αρκετοί μήνες από την δημοσίευση της ανάρτησης αλλά οι εικόνες από το Βουκουρέστι, τα περίχωρα και τους ανθρώπους εκεί είναι ακόμη πολύ ζωντανές μέσα μου.
      Με ικανοποιεί η πιστοποίηση από κάποιον πολύ περισσότερο έμπειρο από εμένα στα συμπεράσματα που αποκόμισα στην ολιγοήμερη παραμονή μου σε τούτη την υπέροχη χώρα.
      Θα χαρώ να ξαναεπικοινωνήσουμε και να ανταλλάξουμε απόψεις.
      Πολλούς χαιρετισμούς
      Θοδωρής

      Διαγραφή