Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2015

Στον καθεδρικό ναό της Αγίας του Θεού Σοφίας

Έχουν σχεδόν περάσει πεντέμισι χρόνια από όταν βρέθηκα για πρώτη φορά στην Πόλη και εισήλθα στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, δίχως τότε να καταλάβω και πολλά πράγματα από όσα αντίκρισα. Ακολούθησε η εγκατάσταση στην Πόλη, δεκάδες μετέπειτα επισκέψεις στον ναό καθώς και η δημιουργία του ΤΙ ΧΑΜΠΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ;.
Στις συνεχείς δημοσιεύσεις η παρουσίαση της Αγίας Σοφίας ήταν πάντα στην σκέψη μου αλλά διαρκώς ακυρώνονταν, αρχικά επειδή θεωρούσα τον εαυτό μου ανάξιο και ακατάλληλο για να καταλάβω και να περιγράψω τον ναό και μετέπειτα διότι έκρινα ότι δεν είχε έρθει η στιγμή να το πράξω.
Η σχέση μου με την Αγία Σοφία, όπως άλλωστε και με την υπόλοιπη Πόλη, δεν αποτυπώνεται με αποστήθιση κειμένων και αντιγραφή πληροφοριών αλλά με τρόπο βιωματικό που μου επιτρέπει όχι απλά να περιγράφω έναν ναό ή μια τοποθεσία αλλά να την νοιώθω μέσα μου, να είναι κτήμα μου, να είναι ο ίδιος μου ο εαυτός.
Και μόνο το αντίκρισμα του ναού της Αγίας Σοφίας προκαλεί ρίγη συγκίνησης, θαυμασμού και αποτελεί το κτίσμα που μαγνητίζει την ματιά από κάθε σημείο της Πόλης

Τρίτη 8 Δεκεμβρίου 2015

Ήλιος και Σελήνη

Η Πόλη είναι διάσπαρτη από οθωμανικές κατασκευές του παρελθόντος ως αιώνια σύμβολα δυναστείας, πλούτου, δύναμης, κομψότητας και φιλανθρωπίας, ικανές να προκαλούν δέος και θαυμασμό ως τις μέρες μας. Υπάρχουν όμως και άλλα κίνητρα δημιουργίας τέτοιων σπουδαίων έργων και ίσως τα ευγενέστερα αυτών, η αγάπη και ο έρωτας, αποτελούν αφετηρία, πηγή έμπνευσης και κινητήρια δύναμη για την διαχρονική παρουσία των κατασκευών που θέλησα να περιηγηθώ και να σας παρουσιάσω. Πρωταγωνιστές σε τούτη την ιστορία αγάπης είναι ο μέγιστος αρχιτέκτονας Μιμάρ Σινάν και η πριγκίπισσα Μιχριμάχ, κόρη του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή.
Σύμβολα αγάπης καταφέρνουν να γίνουν σύμβολα ολόκληρων περιοχών

Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2015

Στα χνάρια του αφέντη μου

Εδώ και χρόνια παρακολουθώ τον αφέντη μου να φεύγει νωρίς τα πρωινά από το σπίτι, με την φωτογραφική του μηχανή παραμάσχαλα και να επιστρέφει αργά τις νύχτες, με εμφανή την κούραση πάνω του αλλά πάντα με ένα χαμόγελο ικανοποίησης ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του. Πότε δεν κατάλαβα τι ακριβώς κάνει και που πηγαίνει αλλά η γατίσια μου περιέργεια ολοένα και αύξανε, βλέποντας τον να προσέχει πάρα πολύ και να φυλά σε ξέχωρο σημείο όλα όσα φωτογραφίζει, τις αμέτρητες ώρες που περνά γράφοντας στον υπολογιστή του για αυτές αλλά και την απαγόρευσή του να έρχομαι σε οποιαδήποτε επαφή με τις ηλεκτρονικές συσκευές που χρησιμοποιεί για αυτόν τον σκοπό. Το μόνο που κατάφερνα ήταν να κοιτώ τα συγγράμματα και χαρτιά που κατά καιρούς βρίσκονται απλωμένα σε διάφορα σημεία του σπιτιού και να μαθαίνω για όλα όσα δείχνουν από έναν κόσμο μακρινό και σχεδόν ξεχασμένο αλλά παράλληλα μαγευτικό, ιδιαίτερο και ελκτικό.
Εδώ και χρόνια περνώ παραμυθένια την ζωή μου στο σπιτικό του, με αγάπη, φροντίδα, παιχνίδια και κάθε είδους καλοπέρασης μα ανέκαθεν είχα μια απόκρυφη σκέψη στο πίσω μέρος του μυαλού μου. Να δω τι υπάρχει εκεί έξω και που περπατά όλη μέρα ο αφέντης μου αλλά και τι είναι αυτό που τον κουράζει μα ταυτόχρονα του δίνει ψυχική ικανοποίηση και τον κάνει να χαμογελά επιστρέφοντας. Πολλές φορές θέλησα να τον ακολουθήσω, άλλες δείλιασα, άλλες δεν μπόρεσα, άλλες με τσάκωσαν πάνω στο φευγιό, μα σήμερα στάθηκα ικανός και τυχερός. Ένα τείχος που έμοιαζε ανυπέρβλητο ξεπεράστηκε και βρέθηκα να τον ακολουθώ απαρατήρητος και να παρατηρώ ότι εκείνος βλέπει. Για μια ημέρα στα χνάρια του αφέντη μου λοιπόν και από σήμερα τίποτα δεν θα είναι όπως πριν.
Πάντα έρχεται μια μέρα που νικώνται όλα όσα θεωρούνταν ως ανυπέρβλητα τείχη

Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2015

Το τζαμί της Τουλίπας

Υπάρχουν φορές που στις περιηγήσεις μου επιλέγω να επισκεφτώ αγαπημένα τζαμιά και μνημεία με ισλαμικό υπόβαθρο. Και έχει τύχει επισκέπτες της Πόλης να έχουν εκφράσει την επιθυμία να με συνοδεύσουν σε μερικές τέτοιες περιπλανήσεις ώστε να γνωρίσουν και να κατανοήσουν τις λεπτομέρειες καλύτερα. Ηχεί ακόμη στα αυτιά μου η αρχική τους εκτίμηση: "Όλα τα τζαμιά ίδια είναι". Κι όμως δεν είναι έτσι, υπάρχουν αρκετές παραλλαγές, επιρροές και διαμορφώσεις μέσα από το πέρασμα των αιώνων και δεκάδες στοιχεία που διαφοροποιούνται και χρίζουν αρχιτεκτονικής παρατήρησης, αρκεί να δειχθούν και να εξηγηθούν ως προς την παρουσία, την σημασία αλλά και την διαφοροποίησή τους. Ορισμένες φορές εκπλήσσομαι και ο ίδιος με τις λεπτομέριες που συναντώ στα Πολίτικα τζαμιά, αφού υπάρχει πάντα κάτι νέο προς παρατήρηση. Ακριβώς αυτό συμβαίνει και σε ένα από τα πιο ιδιαίτερα και αγαπημένα μου τζαμιά, το τέμενος της Τουλίπας, όπως άλλωστε σημαίνει το Laleli Camii.
Εισερχόμενος στο Λαλελί τζαμί

Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2015

Διάσπαρτα βυζαντινά απομεινάρια

Οι περίπατοι και οι περιηγήσεις στην Πόλη συνεχίζονται δίχως σταματημό και κάθε σοκάκι μοιάζει σαν να προσμένει την παρουσία και τις παρατηρήσεις μου. Έτσι ενώ πολλές φορές ξεκινώ με κάποιες σκέψεις και στόχους στις διαδρομές που επιλέγω, ενδιάμεσα προκύπτουν διαφορετικά πράγματα τα οποία τραβούν την προσοχή μου, καταγράφονται από τον φωτογραφικό φακό μου και δείχνουν τις οπτικές αντιθέσεις στην επιφάνεια της ιστορικής χερσονήσου. Τούτη την φορά επέλεξα να παρουσιάσω φωτογραφικό υλικό από γειτονιές της Πόλης με όσα βυζαντινά απομεινάρια κατόρθωσαν να "επιζήσουν" στην φθορά του χρόνου, την άγνοια των ανθρώπων και την οικοδομική αλλοίωση-καταστροφή.
Σε ορισμένα σημεία της ιστορικής χερσονήσου ξεπετάγονται ολόκληροι τοίχοι από οικοδομήματα του βυζαντινού παρελθόντος

Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2015

Μόδα είναι, θα περάσει (;)

Οι περισσότεροι από εμάς θυμόμαστε με σαφή και αρκετά προβεβλημένο τρόπο την προσπάθεια εκμοντερνισμού της Τουρκίας σε όλους τους τομείς τις τελευταίες δεκαετίες. Τα αποτελέσματα αυτής της προσαρμογής φάνηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό στα μεγάλα τουριστικά και αστικά κέντρα όπως η Πόλη. Προσωπικά όμως θεωρώ ότι από το 2010 αυτός ο κύκλος έκλεισε και η χώρα πέρασε σε ένα στάδιο μεταμοντερνισμού, δίχως αυτό να σημαίνει ότι παρατηρούμε ή έχουμε περαιτέρω όξυνση και συνέχιση του προηγουμένου μοντέλου εκμοντερνισμού.
Φωτισμένη διαφημιστική πινακίδα σε υπόγειο σταθμό του μετρό. Κάτι έχει αλλάξει στην Πόλη, συμπεριλαμβανομένης και της μόδας

Πέμπτη 1 Οκτωβρίου 2015

Στην Μονή Μανουήλ

Αγαπώ την περιπλάνηση σε κάθε σοκάκι και μαχαλά της Πόλης αφού καθεμιά γειτονιά αποτελεί μια μοναδικότητα στο σύγχρονη εικόνα της. Σε μερικές περιοχές όμως επιλέγω να βρίσκομαι τακτικότερα, ίσως επειδή οι αντιθέσεις και οι απρόσμενες συναντήσεις έχουν μεγαλύτερη συχνότητα. Μέρη όπως το Koca Mustafa Paşa και το Fatih αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα και δείχνουν πόσο ιδιαίτερη παραμένει η ιστορική χερσόνησος. Στο Φατίχ, το πιο ισλαμικά αδιάλλακτο σημείο της Πόλης, τα χριστιανικά μνημεία παραμένουν το σημείο αναφοράς της συνοικίας και παράλληλα αποτελούν ένδειξη της πληθυσμιακής μεταβολής των τελευταίων αιώνων ως δεκαετιών. Μετά την Μονή Παμμακάριστου, την Μονή του Προδρόμου εν τω Τρούλλω και τον ναό του Αγίου Γεωργίου Ποτηρά, την τετράδα της "περικύκλωσης" των οδών Draman και Fethiye έρχεται να συμπληρώσει η Μονή Μανουήλ.
Η Μονή Μανουήλ βρίσκεται σε κεντρικότερο σημείο από όλους τους ναούς που αναφέρθηκαν προηγουμένως όμως οι περιηγητές και επισκέπτες την προσπερνούν συνήθως απαρατήρητη

Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου 2015

Οι κρήνες της Πόλης

Κυρίαρχο στοιχείο στην παρουσία της οθωμανικής αρχιτεκτονικής στην σύγχρονη Κωνσταντινούπολη είναι σίγουρα τα τζαμιά της. Τούτη η παρουσία όμως δεν σταματά εκεί αφού υπάρχουν και άλλα ενδιαφέροντα μνημεία όπως τουρμπέδες, βιβλιοθήκες, μπεζεστένιαχάνια και χαμάμ. Και σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί ακόμη μία κατηγορία μνημείων με ομορφιά και ιδιαιτερότητα όπως είναι οι τσεσμέδες της Πόλης.
Η εντυπωσιακή κρήνη του σουλτάνου Αχμέτ Γ'. Πεντάτρουλη, με εντυπωσιακό διάκοσμο και κατασκευασμένη σε σημείο που προϋπήρχε βυζαντινή κρήνη

Δευτέρα 31 Αυγούστου 2015

Αρχιτεκτονική κομψότητα σε ένα μεταβαλλόμενο Beyoğlu

Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα στην Πόλη, τον Αύγουστο του 2010, ξεκίνησα να την ανακαλύπτω σπιθαμή προς σπιθαμή. Από τότε δεν σταμάτησα να περπατώ στα μήκη και τα πλάτη της, να την περιγράφω, να την παρατηρώ και να βιώνω τις μικρές καθημερινές αλλαγές της. Στρέφοντας την μνήμη μου στις πρώτες εικόνες που αντίκρυσα και συγκρίνοντας αυτές με τις σημερινές, επιβεβαιώνεται η άποψή μου πως η Πόλη μεταβάλλεται με γοργούς ρυθμούς. Αυτό βέβαια είναι διαχρονικό γνώρισμά της και ανέκαθεν οι εξελίξεις, οι νοοτροπίες, οι συνθήκες και το κλίμα που επικρατούσε εναλλάσσονταν με τόσο γοργούς ρυθμούς όσο ίσως σε κανένα άλλο κέντρο του πλανήτη μας.
Σκοπός της σημερινής ανάρτησης δεν είναι να καταπιαστεί με όλες τις αλλαγές που συντελέστηκαν στην Πόλη και την κοινωνία της τα τελευταία χρόνια. Αυτό θα ήταν αδύνατο λόγω του μεγέθους της, της ποικιλίας και πολυπλοκότητας της, με αποτέλεσμα η προσέγγιση να είναι ελλιπής και να καταλήγει σε γενικότητες άρα και σε αναλήθειες ή εσφαλμένα συμπεράσματα. Επιλέγοντας μετά από πολύ καιρό να βρεθώ και να περπατήσω στην καρδιά του Πέραν, ανακάλεσα στην σκέψη μου τις πρώτες μου εικόνες και εντυπώσεις, τοποθετώντας τις δίπλα στις σημερινές, έχοντας για συντροφιά την αρχιτεκτονική κομψότητα που ευτυχώς ακόμα είναι παρούσα στο Beyoğlu.
Εξαίσιο καμαρόκλειδο επί της Ίστικλαλ

Σάββατο 22 Αυγούστου 2015

Ο Μιμάρ, ο Ιμπραήμ και το ταπεινό τζαμί τους

Τα τζαμιά που κατασκευάστηκαν κατά την οθωμανική περίοδο και διασώζονται διάσκορπα στα μήκη και τα πλάτη της Πόλης είναι περίπου 100. Δύσκολο για κάποιον να τα επισκεφτεί όλα, να τα παρατηρήσει και να τα καταγράψει, σαφώς λόγω του αριθμού τους, ενίοτε της μικρής σημασίας τους αλλά και του λόγου κατασκευής τους, ο οποίος έχει απλά λειτουργικό χαρακτήρα στην μουσουλμανική προσευχή. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το İbrahim Paşa Camii, που βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση από την Πύλη της Σηλυβρίας (δες και εδώ). Ελάχιστοι αποφασίζουν να φτάσουν ως εκεί και η πλειοψηφία αυτών παραβλέπουν το τζαμί. Όμως ένα κατασκεύασμα 464 ετών δεν προσπερνιέται ποτέ δίχως παρατήρηση, ακόμα κι αν δείχνει ταπεινό. Πόσο μάλλον αν ο κατασκευαστής του είναι ο μέγιστος Mimar Sinan.
Το ταπεινό, για τα δεδομένα του κατασκευαστή του, İbrahim Paşa Camii

Τρίτη 11 Αυγούστου 2015

Στον Άγιο Ιωάννη Καλαμισίου

Η Πόλη και τα προάστιά της αποτελούν λόγω των ιδιαιτεροτήτων και του μεγέθους της μια διαρκή πρόκληση σε όσους επιθυμούν να επισκεπτούν κάθε σπιθαμή της. Έτσι λοιπόν όσο προχωρούμε στα ενδότερα της Χαλκηδόνας, τόσο σπανίζουν οι περιήγησεις των επισκεπτών και των πιστών της Πόλης. Κι όμως όχι και τόσο μακρύα από την καρδιά του προαστίου βρίσκεται ένας μικρός ναός, αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, που ενώ στις μέρες μας μοιάζει κάπως αταίριαστος στην γενική εικόνα της συνοικίας, παράλληλα μαρτυρεί την δημογραφική ταυτότητα και γαλήνη του παρελθόντος.
Ο νάρθηκας του ναού με Αγίασμα και πολλές κομψές διακοσμήσεις

Δευτέρα 20 Ιουλίου 2015

Τότε και τώρα Νο.9

Ενώ βρισκόμαστε ήδη στην καρδιά του καλοκαιριού, όπου διαχρονικά επικρατεί μια ανεμελιά και χαλαρότητα, ταυτόχρονα παρατηρούμε όμως οτι ο κόσμος μας, οι δυσκολίες και οι ρυθμοί μεταβάλλονται και τα περισσότερα πράγματα χαρακτηρίζονται από πολυπλοκότητα και γοργές εναλλαγές. Θέλοντας να αφήσω λίγο στο περιθώριο όλα όσα κυριαρχούν και σκοτίζουν την καθημερινότητα πολλών συνανθρώπων μας, σκέφτηκα πως ήρθε η στιγμή για μια ακόμη δημοσίευση του Τότε και τώρα, με εικόνες των τελευταίων εβδομάδων και την άμεση σύγκρισή τους με εκείνες προηγουμένων αιώνων.


Ακόμα και στο κοσμοπολίτικο Πέραν του 18ου αιώνα, ο χρόνος μοιάζει να κυλά πιο νωχελικά, αργά, με σαφώς λιγότερους Πολίτες και επισκέπτες να κατακλύζουν την Ίστικλαλ από ότι στις μέρες μας. Στην ασπρόμαυρη φωτογραφία το μέγαρο του Χρηστάκη Ζωγράφου έχει έναν επιπλέον όροφο (!) από ότι στην σύγχρονη εκδοχή του. Οι περίφημες μπυραρίες στο ισόγειο έχουν αντικατασταθεί από εστιατόρεια, με δυστυχώς συνεχή φθίνουσα γαστρονομική ποιότητα. Στο επόμενο κτίριο στεγάζονταν το ξενοδοχείο Τοκατλιάν, το οποίο τότε διέθετε τρούλο και στις μέρες μας στεγάζει κυρίως εμπορικά μαγαζιά.

Τρίτη 16 Ιουνίου 2015

Τα μεζεδάκια της κυρίας Νατζιέ

Επίσημα βρισκόμαστε ήδη στην καλοκαιρινή περίοδο, κάτι που σημαίνει πως οι επισκέψεις στα γειτονικά Πριγκηπονήσια πληθαίνουν και σίγουρα παρά την έξαρση της τουριστικοποίησης των τελευταιών ετών, πρόσφιλη επιλογή παραμένει το νησί της Πριγκήπου. Φτάνοντας στο νησί, η ακολουθία έχει ως εξής: περπάτημα- προσκύνημα-ανάπαυση, η οποία περιλαμβάνει πάντα στην περιποίηση και τα μεζεδάκια της κυρίας Νατζιέ.
Τα νησιά προσφέρουν πάντα διαφορετικές εικόνες από την χαοτική μεγαλούΠολη

Παρασκευή 29 Μαΐου 2015

ΚωΝΣΤΑΝΤΙΝΟC

....σε λίγο θα αρχίσει να ξημερώνει η 53η ημέρα αποκλεισμού και πολιορκίας μας. Οι νυχτερινές ώρες ήταν βασανιστικές αφού οι Τούρκοι ξεκίνησαν γενική επίθεση ήδη λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Οι εκ νέου αποτυχημένες απόπειρές τους να διαπεράσουν με υπόγεια ρήγματα το έξω Τείχος, τους έχουν πεισμώσει ακόμα περισσότερο. Νοιώθω πως οι επόμενες στιγμές θα είναι οι πιο κρίσιμες...μάλλον και οι στερνές...κι ας προσμένουμε σε ένα θαύμα. 
Μόλις επόπτευσα την παράταξη και τις κινήσεις του αντιπάλου από τον πύργο της Καλιγαρίας Πύλης και κατευθύνομαι προς τα νότια, εποπτεύοντας τα Τείχη και εμψυχώνοντας τους πολεμιστές μου. Προχωρώ έφιππος ανάμεσα σε μονοπάτια και πυλίδες και καθώς κινούμαι οι εναπομείναντες συνυπερασπιστές στρέφουν τις ματιές τους προς εμένα, προσμένοντας οδηγίες, παροτρύνσεις και δύναμη. Εγώ άλλωστε είμαι ο μπροστάρης των υπερασπιστών της πολιορκημένης Πόλης και δίχως κεφαλή το σώμα είναι αδύνατον να κινηθεί. Και καθώς τους προσπερνώ, κατευθυνόμενος προς την Πύλη του Αγίου Ρωμανού, τους ακούω να ψιθυρίζουν το όνομά μου: "...Κωνσταντίνος..."

Σάββατο 9 Μαΐου 2015

Οι επιγραφές των Θεοδοσιανών Τειχών

Έχουν ήδη κυλήσει σχεδόν τεσσεράμιση χρόνια από την πρώτη δημοσίευση των Χαμπεριών και συχνά με ρωτάνε γιατί επέλεξα να γράφω, να αναρτώ και γιατί ακόμα συνεχίζω να το πράττω. Μπορώ να πω οτι το κάνω για κάμποσους λόγους που τις περισσότερες φορές έχουν σχέση κυρίως με την ψυχική μου πλήρωση.
Άλλες φορές κατακλύζομαι από αρχαιοιστορικό οίστρο και διάθεση να καταγράψω την κληρονομιά του ενδόξου παρελθόντος και εφόσον η σημερινή της μορφή βρίσκεται σε ανασφαλή θέση, να "διασωθεί" κάτι από αυτήν έστω φωτογραφικά ή σαν μαρτυρία του παρόντος προς τις επόμενες γενιές και εποχές. Για τούτη την ανάρτηση περιηγήθηκα πάλι στο μήκος των Θεοδοσιανών Τειχών της Πόλης, καταγράφοντας και παραθέτοντας όλες τις επιγραφές που έχουν κατορθώσει να "επιβιώσουν" ως σήμερα.
Η φωτογραφική καταγραφή των εναπομείναντων επιγραφών και συμβόλων των Θεοδοσιανών Τειχών. Διαδικασία επίπονη και απαιτητική

Δευτέρα 27 Απριλίου 2015

Στο εσωτερικό της κρύπτης

Η Πόλη αποτελεί την πεμπτουσία των ιδιαιτεροτήτων και των αντιθέσεων με την ιστορία, τις εικόνες και τα συναισθήματα να εναλλάσσονται με τρομερό ρυθμό. Ο τρόπος που την βιώνω, προσεγγίζω και περπατώ μου επιτρέπει να επιμαρτυρώ την μοναδικότητά της, να γεμίζω την ψυχή μου με συναισθήματα και τον νού μου με μόρφωση, σκέψεις και πνευματική ανάταση. Και η Πόλη με την σειρά της δε σταματά να στέκεται γενναιόδωρη μαζί μου, τραβώντας με όλο και βαθύτερα στην μαγευτική αγκαλιά της. Τούτη την φορά με αξίωσε να μου παρουσίασει μία από τις κρύπτες της και από την οδυνηρή πραγματικότητα να με μεταφέρει στο ονειρικό κόσμο των θρύλων.
Χαραγμένοι Σταυροί στο πέτρινο διάζωμα λίγο πριν κατέβω τα σκαλοπάτια της κρύπτης με προιδεάζουν οτι πρόκειται για ακόμη μια συναρπάστική κάθοδο

Κυριακή 19 Απριλίου 2015

Η Παναγία της Φάτνης

Εκκλησίες, παρεκκλήσια και Αγιάσματα υπάρχουν διάσπαρτα σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Πόλης και των προαστίων της. Πολλά από αυτά με σπουδαίο ιστορικό υπόβαθρο, κάμποσα σε πλήρη σύνδεση με την ακμή και την παρακμή του ρωμέηκου πλυθησμού και άλλα λιτά που προσμένουν τον προσκυνητή να τα επισκεφτεί. Όποτε μου δίνεται η ευκαιρία, επιλέγω πάντα τα ταπεινά προσκυνήματα, προτρέποντας ή παραδειγματίζοντας παράλληλα και άλλους να πράξουν το ίδιο. Στον δρόμο προς το Νιχώρι, ήξερα πως το προσκύνημα θα ήταν ταπεινό, μοναχικό και απλό. Δεν θα μπορούσε να ήταν διαφορετικό. Ήταν βραδάκι και οι περισσότεροι ετοιμάζονταν για νυχτερινές αποδράσεις σε καφετέριες, ζαχαροπλαστεία και εστιατόρια. Όμως ο φωτισμός στην Παναγία της Φάτνης παρέμενε αναμμένος.
Η είσοδος της Παναγίας της Φάτνης στο Νεοχώρι

Σάββατο 4 Απριλίου 2015

Το υπόγειο τζαμί

Οι ιδιαιτερότητες της Πόλης είναι πολύπτυχες και συναντώνται παντού, σε μέρη απρόσμενα, ακόμα και σε σημεία που βρίσκονται κάτω από την επιφάνειά της. Το μόνο που χρειάζεται είναι διάθεση για περιηγήσεις, εξερευνητική ματιά, ανοιχτούς ορίζοντες και αποδοχή της πολύπτυχης διαφορετικότητας. Βέβαια το τελευταίο αποτελεί και απαραίτητο συστατικό κατανόησης της ίδιας της Πόλης, αφού διαχρονικά καθετί σε αυτήν μπορεί να διαθέτει περισσότερο από μία ταυτότητες και δίχως η μία να αναιρεί την άλλη. Το ίδιο ισχύει και για τον χώρο που θέλησα να βρεθώ, να παρατηρήσω τις ιδιαιτερότητές του, τις λεπτομέριες και την ιστορία του.
Πρόκειται για το μοναδικό υπόγειο τζαμί της Πόλης αλλά και ένα από τα πιο ιδιαίτερα. Κατεβαίνοντας τα, στρωμένα με κόκκινο χαλί, σκαλοπάτια που οδηγούσαν στο εσωτερικό του Yeraltı Camii, το ταξίδι στον χώρο και τον χρονο είχε μόλις ξεκινήσει.
 ι
Κατεβαίνοντας στο υπόγειο τζαμί

Κυριακή 22 Μαρτίου 2015

Στα ερείπια του Αγίου Πολύευκτου

Περπατώντας στην Πόλη και παρατηρώντας την σημερινή ρυμοτομία της, συχνά δημιουργώ τις δικές μου νοερές εικόνες για την όψη της στις περασμένες χιλιετίες.
Πολλές φορές είναι σχεδόν αδύνατο να γίνουν τέτοιες διαπιστώσεις αφού η αλλοίωση ή η μετεξέλιξη της πόλης είναι τεράστια. Χείμαρροι έχουν μπαζωθεί, η ακτογραμμή του Βοσπόρου, της θάλασσας του Μαρμαρά και του Κεράτιου κόλπου έχουν επεκταθεί δεκάδες μέτρα, ενώ χιλιάδες ιδιαιτερότητες του βυζαντινού αλλά και οθωμανικού παρελθόντος έχουν "θυσιαστεί" στο βωμό του λεγόμενου "δυτικού" τρόπου ζωής και ανάπτυξης.
Άλλοτε όμως υπάρχουν και υπολείμματα του ενδόξου παρελθόντος που βοηθούν στην κατανόηση της τοπογραφίας της βυζαντινής Κωνσταντινούπολης, την κοινωνική και οικονομική κατάστασή της, τις αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες του παρελθόντος και την πορεία των ιστορικών γεγονότων.
Αυτό ακριβώς διαπίστωσα όταν βρέθηκα στα ερείπια της μεγαλοπρεπέστερης και ογκωδέστερης εκκλησίας του Βυζαντίου ως την κατασκευή του ναού της Αγίας Σοφίας. Δίχως να το παρασκεφτώ πέρασα ανάμεσα από τα ανοίγματα του συργματοπλέγματος και αμέσως είχα βρεθεί ανάμεσα στα υπολείμματα του ναού του Αγίου Πολύευκτου.
Στα ερείπια του ναού του Αγίου Πολύευκτου

Δευτέρα 9 Μαρτίου 2015

Τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ ταξιδεύουν

Στα σχεδόν 5 έτη παρουσίας του ΤΙ ΧΑΜΠΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ; έχω αποφύγει σε μεγάλο βαθμό να παρουσιάσω τον εαυτό μου αλλά και την προσωπική μου ζωή. Εξάλλου ο λόγος ανάγνωσης των Χαμπεριών είναι αντικειμενικός, δηλαδή η Πόλη και όχι υποκειμενικός, δηλαδή μια κλειδαρότρυπα με πρόσβαση στην ιδιωτικότητά μου.
Βέβαια, τίποτα δεν είναι κρυφό και όσοι με έχουν γνωρίσει, ξέρουν οτι λατρεύω να ταξιδεύω και μάλιστα υπερβολικά. Τόσο πολύ ώστε περίπου κάθε 30-40 ημέρες πραγματοποιώ ένα ταξίδι. Τούτη την φορά θέλησα να κάνω μια εξαίρεση και να μοιραστώ μαζί σας εικόνες, σκέψεις και εντυπώσεις από τον τελευταίο μου προορισμό, αφού σχετίζονται έμμεσα με τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ και την Πόλη.

Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015

Περιήγηση στα Θεοδοσιανά Τείχη

Η περιηγήσεις και οι περιπλανήσεις στην Πόλη δεν σταματούν ποτέ και πάντα απολαμβάνω τις ατελείωτες ώρες πεζοπορίας αφού προσφέρουν γνώσεις, συναισθήματα και εμπειρίες. Υπάρχουν όμως μερικές φορές που το παρακάνω. Φορές που τα πόδια σφίγγουν από τον πόνο, η μέση μουδιάζει από την ορθοστασία, η πλάτη γέρνει από την κούραση μα ταυτόχρονα η φαντασία φτερουγίζει, η σκέψη ταξιδεύει νοερά σε χρόνο και διαστάσεις και η ψυχή αγαλιάζει. Τέτοια αντιφατικά συναισθήματα μεταξύ σώματος και πνεύματος βιώνω κάθε φορά που αποφασίζω να πορευτώ στο μήκος των προμαχώνων της Βασιλεύουσας. Τούτη την φορά θέλησα να μοιραστώ την διαδρομή μαζί σας, μεταφέροντας εικόνες, περιγραφές, πληροφορίες, συμπεράσματα και συναισθήματα.
Περιήγηση στα Θεοδοσιανά Τείχη. Κάθε φορά που θα βρεθώ σε αυτά, φωτεινές σφαίρες φωτός με συντροφεύουν!

Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2015

Το κουκλίστικο τζαμί

Έπειτα από δεκάδες επισκέψεις σε τζαμιά, θεωρώ οτι τα λιγότερο γνωστά και προβλεβλημένα είναι ταυτόχρονα τα πιο όμορφα και ιδιαίτερα. Τζαμιά όπως το Κιλίτς Αλί Πασά, το Σοκουλού, το Χεκίμογλου και μερικά ακόμη είναι εκφραστές όχι μόνο υψηλής αρχιτεκτονικής αλλά και ομορφιάς. Και παρότι έχω επισκεφθεί τα περισσότερα από τα ιστορικά τεμένη, υπάρχουν ακόμη περιπτώσεις που η περιηγήσεις μου σε αυτά συνοδεύονται από ευχάριστες εκπλήξεις.
Στην καρδιά του Aksaray βρίσκεται το Pertevniyal Valide Sultan Camii και λόγω των έργων συντήρησης στο κιουλιγιέ είχα αναβάλλει για κάμποσο καιρό την επίσκεψη εκεί. Ως εδώ όμως και πλέον μπόρεσα να θαυμάσω από κοντά ένα από τα ομορφότερα και ιδιαίτερα τζαμιά της Πόλης αλλά ταυτόχρονα ίσως και το πιο κουκλίστικο.
Το Περτεβνιάλ τζαμί. Η εξωτερική ομορφιά και κομψότητα μαγνητίζει την ματιά και μαρτυρά τις ιδιαιτερότητές του

Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2015

Εθνοκάθαρση με διπλωματικά γάντια

Η σημερινη μέρα ενδεικνύται στο να θυμηθούμε ή να μάθουμε για την οριστική ταφόπλακα εστιών του Ελληνισμού από τα εδάφη της σημερινής Τουρκίας.
Σαν σήμερα, στις 30 Ιανουαρίου του 1923, υπογράφθηκε στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λωζάννης η επιπλέον συμφωνία ανταλλαγής των πληθυσμών από τα εδάφη της Τουρκίας και της Ελλάδας.
Και οι δύο πλευρές την επιθυμούσαν, η καθεμία για διαφορετικούς λόγους, με την διεθνή κοινότητα ως απαθή παρατηρητή. Υπήρξε σαφώς μια απάνθρωπη απόφαση και για αυτό όλοι προσπάθησαν να αποποιηθούν τις ευθύνες τούτης της συμφωνίας.
Την ζημιά, τον πόνο, το δράμα και τον διωγμό τον υπέστησαν μόνον οι άνθρωποι που υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους.

Εξαίρεση της ανταλλαγής ήταν οι μουσουλμάνοι της δυτικής Θράκης και οι Έλληνες της Ίμβρου, της Τενέδου και της Πόλης. Οι δεκαετίες που ακουλούθησαν και τα γεγονότα που συντελέστηκαν έδειξαν τι συνέβη στις κοινότητες αυτές και την πορεία τους. Η μία άκμασε, η άλλη χτυπήθηκε και συρρικνώθηκε.

Παρασκευή 23 Ιανουαρίου 2015

Το τζαμί των Αράβων

Στην προηγούμενη ανάρτηση των ΧΑΜΠΕΡΙΩΝ (διάβασε εδώ) είχα την χαρά να μοιραστώ μαζί σας εικόνες και σκέψεις για ένα άγνωστο κτίσμα περασμένων αιώνων και εποχών. Προσπαθώντας να παραθέσω όσο πιο παραστατικά μπορούσα τις εκδοχές μου, σκέφτηκα να ασχοληθώ σε τούτη την ανάρτηση με ένα παρόμοιο κτίσμα, με κοινή καταγωγή και περίοδο κατασκευής του.
Έτσι λοιπόν παρέμεινα στον ιστορικό Γαλατά, που τόσα σπουδαία έχει να επιδείξει, και επισκέφθηκα το μεγαλύτερο τζαμί των βορείων παραλίων του Κεράτιου κόλπου, το Arap Camii.
Η βορειοδυτική πρόσοψη του Arap Camii

Πέμπτη 15 Ιανουαρίου 2015

Σταθμεύοντας σε ξεχασμένα ερείπια του Karaköy

Περπατώντας κάποιος στην Πόλη μπορεί να παρατηρήσει όλα όσα θαυμαστά και σπουδαία βρίσκονται διάσπαρτα στην έκτασή της. Και όσο πιο πολύ περιπλανιέται, τόσο πιο ξεκάθαρα διαπιστώνει πως είναι ανεξάντλητα. Βέβαια στην Πόλη υπάρχει και το εξής χαρακτηριστικό, πως οι ιδιαιτερότητες δεν είναι ευδιάκριτες αλλά απαιτούν αρκετά παρατηρητικές ματιές.
Πάμπολες φορές μου έχει συμβεί να ακολουθώ μια συγκεκριμένη πορεία, έναν συγκεκριμένο δρόμο και αρκεί ένα παρακείμενο σοκάκι για να ανατραπούν τα πάντα και να παρουσιαστούν αινιγματικά κτίσματα περασμένων αιώνων και εποχών. Ένα τέτοιο ερειπωμένο κτίσμα συνάντησα σε ένα σοκάκι λίγων μέτρων, σε κοντινό σημείο από το τζαμί Kılıç Ali Paşa και το αρχικό μου ξάφνιασμα ακολούθησε ένα χαμόγελο και η επιβεβαίωση της άποψής μου οτι "μόνον όποιος περπατήσει την Πόλη, μπορεί να την ανακαλύψει".
Αντικρίζοντας τέτοιες εικόνες, χτυπά μέσα μου κόκκινος συναγερμός

Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015

Χρόνια πολλά καλό μου Blog No.4

Ξεκινώντας την συγγραφή της πρώτης ανάρτησης τον Γενάρη του 2011, δεν είχα φανταστεί την πορεία των ΧΑΜΠΕΡΙΩΝ αλλά και την αγάπη και την ανταπόκριση που τα αγκάλιασε όλα αυτά τα χρόνια. Το ταξίδι ξεκίνησε στις 11 Ιανουαρίου 2011 και μία ακόμη διαδικτυακή χρονιά έφθασε στο τέλος της. Γράφοντας αυτές τις γραμμές, ο νούς μου ανατρέχει σε μερικές αναρτήσεις των τελευταίων 12 μηνών, τις εμπειρίες που προέκυψαν, τα συναισθήματα που βίωσα, τις γνώσεις που κερδήθηκαν αλλά και την χαρά της επικοινωνίας μαζί σας.