Κυριακή 29 Ιουλίου 2012

Η Πόλη που αλλάζει

Μέσα από τις περιπλανήσεις στην απέραντη Πόλη μου δίνεται η ευκαιρία όχι μόνον να την εξερευνήσω, να την θαυμάσω και να ταυτιστώ μαζί της αλλά και να προβληματιστώ για το παρόν και το μέλλον της.
Όλα αλλάζουν αργά μα σταθερά στο πέρασμα των δεκαετιών ή και των αιώνων. Αυτό είναι βέβαιο. Το ζήτημα που προκύπτει είναι πρός ποιά κατεύθυνση δείχνουν οι αλλαγές αυτές.
Στην περίπτωση της Πόλης οι προβληματισμοί είναι αρκετοί διότι σέβομαι αυτή την πόλη, την αγαπώ και σαν να είναι ένας ζωντανός οργανισμός, θέλω πάντα το καλό της. Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας αυτούς τους προβληματισμούς μου για την Πόλη...την Πόλη που αλλάζει.
Η Πόλη δεν είναι μόνο τα παράλια του Βοσπόρου με τα ανεκτίμητα αρχοντικά, το Πέραν όπου χτυπά η καρδιά της πόλης ή ο δρόμος Bağdat που βρίσκονται τα μοντέρνα πολυεθνικά μαγαζιά κ.οκ.. Υπάρχουν και ιστορικές γειτονίες που στις μέρες μας είναι φτωχικές και ξεχασμένες ακόμα και από τον ίδιο τον χρόνο. Κανείς δεν επιθυμεί να βλέπει ξεχαρβαλωμένα ερείπια να στέκουν σαν φαντάσματα γεμάτα παρακμή. Από την άλλη είμαι πεπεισμένος ότι η οικοδομική εκμετάλλευση από τους μεγαλοκαρχαρίες εργολάβους δεν είναι η κατάλληλη λύση. Και αυτό διότι δεν υπάρχει κανένας σεβασμός στην ιστορία και την σημαντικότητα τούτου αυτού του τόπου. Εκεί που ακόμα και στις μέρες μας στέκουν ξύλινες παράγκες, σύντομα θα ξεπηδήσουν 20όροφες πολυκατοικίες και τεράστια εμπορικά κέντρα. Η φυσιογνωμία της ιστορικής Πόλης θα μετατραπεί αργά μα σταθερά σε απρόσωπη τσιμεντούπολη.
Από την μία μεριά οι ουρανοξύστες ξεπηδάνε σαν μανιτάρια...
...αλλοιώνοντας την φυσιογνωμία της Πόλης...
...και από την άλλη μεριά η εξαθλίωση στις φτωχογειτονιές...
...με τις ξεχαρβαλωμένες παράγκες
Η, σκόπιμη ή μή, γκετοποίηση περιοχών φιλέτων στην Πόλη έχει δημιουργήσει μια περίεργη κατάσταση και η Πόλη σιγά-σιγά μετατρέπεται σε ανεξέλεγκτο κερδοσκοπικό εργοτάξιο.
Προσωπικά μου έχει καρφωθεί στο μυαλό ότι η Πόλη θα καταφέρει να ''πάρει΄΄ τους Ολυμπιακούς του 2020. Τότε θα γίνει ο μεγάλος χαμός και η μεγάλη αισχοκέρδεια θα κορυφωθεί. Είμαστε σαν λαός παθόντες και κάτι ξέρουμε. Πρός το παρόν το γκρέμισμα των ιστορικών συνοικιών της Πόλης είναι γεγονός και δεν αναφέρομαι μόνον στο Ταρλάμπασι. Το παιχνίδι έχει ήδη μεταφερθεί και σε άλλες ιστορικές γειτονιές όπως το Βεφά και το Zeyrek. Έμεινα έκπληκτος και τρομαγμένος όταν είδα τα βουνά από τα μπάζα σαν οι συνοικίες να έχουν υποστεί βομβαρδισμό.
Βουνά τα μπάζα στο ιστορικό Βεφά




Τα εναπομείναντα ένδοξα κτίρια περιμένουν και τον δικό τους άδοξο ''θάνατο''
Ερείπια και κοντά στις Βλαχερνές
Παντού ισοπέδωση
Στο τέως ιστορικό, νύν παρηκμασμένο Zeyrek οι ξυλινές παράγκες λίγο πριν την καταστροφή
Μέσα από την περιπλάνησή μου στις ανεκμετάλλευτες γειτονιές της ιστορικής χερσονήσου και κυρίως κοντά στον Κεράτιο, βεβαιώθηκα ότι η οικοδομική-κερδοσκοπική ανάπτυξη είναι πλέον μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την φυσιογνωμία της Πόλης. Άν όλα πραγματοποιούνταν με καλοπροάιρετους σκοπούς θα μπορούσε να διαμορφωθεί ένα νομικό πλαίσιο που να επιτρέπει κατασκευή μόνο σύμφωνα με είδικες προδιαγραφές. Στην πραγματικότητα το μόνο που ίσως εμποδίζει τα σχέδια των μεργαλοεργολάβων και των πολυεθνικών είναι κάποιες αντιδράσεις των κατοίκων και κυρίως το γεγονός ότι πολλές περιοχές έχουν χαρακτηριστεί προστατευόμενες από την Unesco, όπως π.χ. το Φανάρι. Στο κεντρικά και εμπορικά σημεία της Πόλης οι μπουλντόζες και οι κατεδαφιστές έχουν ήδη βγεί παγανιά.
Εσκαφέας που εντόπισα κάποια μεσάνυχτα του Μαρτίου ακόμα και στο αριστοκρατικό Τζιχάνγκιρ
Στην καρδιά του Beyoğlu καινούρια, άγουστα κτίρια ετοιμάζουν να ρίξουν τα θεμέλια τους
Η επιφανειακή και ίσως πρόσκαιρη οικονομική ανάπτυξη ''θολώνει'' τα μάτια και τις καρδιές των περισσοτέρων, που δεν μπορούν να διαπιστώσουν την αλλαγή της Πολίτικης ταυτότητας. Κάποια στιγμή ίσως δαπιστώσουν ότι είναι ήδη αργά,όπως για παράδειγμα συνέβη και με την δικία μας μεγαλούπολη, την Αθήνα. Μια απρόσωπη τσιμεντούπολη που έχασε την μεν φτωχική, αυθεντική δε ταυτότητά της.
Ίσως κάποια στιγμή όλα αλλάξουν, όπως υποστηρίζει ο Πολίτης πεθερός μου, όταν του μιλάω για τούτο το θέμα. Η Πόλη θα ανοίξει τα σπλάχνα της και θα τα καταπιεί όλα. Ότι την προσβάλλει και είναι ξένο με αυτήν, υποστηρίζει καυστικά.
Οι ουρανοξύστες της Πόλης φαίνονται με γυμνό μάτι ακόμα και από την Μαύρη Θάλασσα!
Δεν ξέρω αν αυτά που γράφω και οι προβληματισμοί μου φαντάζουν λίγο υπερβολικοί. Ίσως εσείς να έχετε μια διαφορετική άποψη από την δική μου. Θα χάρω πολύ να την ακούσω, να επιβεβαιωθώ ή να εφησυχαστώ.
Ένα πάντως μοιάζει να είναι βέβαιο: Αργά μα σταθερά η Πόλη αλλάζει...

6 σχόλια:

  1. H πόλη με την τεράστια ιστορική κληρονομιά πράγματι αλλάζει πολύ γρήγορα και θυσιάζεται στον βωμό του κέρδους για τη δημιουργία της «σύγχρονης», με την κακή έννοια, πόλης. Η «επτά λόφοι» εξαφανίζονται για να πάρουν τη θέση τους κτίρια – τερατουργήματα που την απογυμνώνουν από το ιστορικό και φυσικό μεγαλείο της. Η Βασιλεύουσα γίνεται η Πόλη με τους αμέτρητους αρχαιολογικούς χώρους που δεν θα αποκαλυφθούν ποτέ αν και ανακαλύφθηκαν, για να δημιουργηθούν από πάνω κτίρια και πλατείες με απομιμήσεις αυτών που κείτονται θαμμένα κάτω τους. Βλέπεις πεζόδρομους, που έχουν μετατραπεί σε «καρεκλόδρομους». Πλατείες κλειστές με πλαστικά παραπετάσματα, θερμαινόμενες με σόμπες υγραερίου, μοναδικής κακογουστιάς. Διατηρητέα και μη, αλλοιώνονται, σαρώνονται. Οι τελευταίοι μεγάλοι αδόμητοι χώροι προετοιμάζονται για την επέλαση του μπετόν…
    Η Πόλη των ονείρων μας ακολουθεί ταχύτατα και χείριστα τα χνάρια της Αθήνας
    «Ζούμε στην εποχή του τσιμέντου και της πολυκατοικίας. Κι εγώ τώρα κάθουμαι σε μια πολυκατοικία. Έχω ένα εσωτερικό δυάρι στον τρίτο όροφο. Εσωτερικά τα λένε τώρα τα διαμερίσματα που δεν βλέπουν στο δρόμο αλλά στην αυλή. Μα και η αυλή πια δε λέγεται αυλή αλλά ακάλυπτος χώρος».
    Έτσι αρχίζει η Μαρία Ιορδανίδου το βιβλίο της «Η αυλή μας» - το τελευταίο της, που κυκλοφόρησε το 1981.
    ΓΙΩΡΓΟΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιώργο μου τα σχόλια σου είναι πάντα τόσο ιδιαίτερα και περιεκτικά.Σ'ευχαριστώ που γράφεις,να'σαι καλά.

      Διαγραφή
  2. Χρήστος Ι. Δρούγκας04 Αυγούστου, 2012 02:16

    Δυστυχώς η ταχύτητα αλλαγής της φυσιογνωμίας της ΠΟΛΗΣ είναι πολύ μεγάλη.
    Η εικόνα της ΠΟΛΗΣ που κρατώ στη μνήμη μου απο την πρωτη επίσκεψη σ'αυτην
    το ετος 1985 είναι τελείως διαφορετική. Κανένας ουρανοξύστης,κανένα από τα
    άχαρα ογκώδη κτίρια που φυτρώνουν σαν μανιτάρια και καμμία από τις εξωφρενικές
    αναπλάσεις των παλαιών κτιρίων.Μία πόλη με 4-5 εκατομμύρια κατοίκους,ήρεμη,με
    έντονο το χρώμα της Ανατολής σε κάθε πτυχή της ζωής της.
    Δεν είναι δηλαδή μόνο η φυσιογνωμία των κτιρίων. Είναι και η ζωή της που
    συμπαρασύρεται από την αλλαγή που συντελείται.Πιστεύω ότι σε λίγα χρονια τίποτα
    δεν θα θυμίζει την ΠΟΛΗ που γνωρίσαμε.
    Θοδωρή μου έχεις απόλυτα δίκιο. Οσο γιά τίς προβλέψεις του πεθερού σου, μακάρι
    να επαληθευθούν !!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δυστυχώς δεν είδα την Πόλη εκείνες τις δεκαετίες όπως κι εσύ.Γενικά μάλλον ισχύει κάθε παλιά εποχή και καλύτερα.
      Θα δούμε πως θα εξελιχθεί το θέμα της δόμησης και αλλαγής της Πόλης.
      Εγώ πάντως φοβάμαι πάρα πολύ το θέμα των Ολυμπιακών του 2020.
      Να είσαι καλά και ευχαριστώ για το σχόλιο σου.

      Διαγραφή
  3. Εξαιρετικο ιστολογιο και σ'ευχαριστουμε πολυ για την καταγραφη. Εχω ενα παλιο διαμερισμα στην Ομερ Χαγιαμ, στο Ταρλαμπασι, του οποιου και του εχω φτιαξει μια σελιδα στο Facebook που χρησιμοποιω για να ευαισθητοποιησω τον κοσμο για το τι γινεται στην περιοχη και σ'ολακερη την Κ/πολη σημερα: https://www.facebook.com/ApartmentIstanbul?fref=ts

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα και πολλούς χαιρετισμούς αλλά και ευχαριστίες για τα καλά σου λόγια.
      Καλά έχεις πράξει για την δημιουργία της σελίδας αφού η άγνοια και ο ωχαδερφισμός είναι μερικοί από τους χειρότερους παράγοντες που συμβάλλουν στις αλλοιώσεις των πόλεων.
      Καλή συνέχεια.
      Θοδωρής

      Διαγραφή